In de media heeft u mogelijk kunnen lezen dat de Wet Huis voor klokkenluiders met ingang van 1 juli 2016 in werking is getreden. Deze wet heeft tot doel de voorwaarden voor het melden van maatschappelijke misstanden binnen organisaties te verbeteren door onderzoek mogelijk te maken naar misstanden en door melders van misstanden beter te beschermen. Niet iedere misstand kan worden gemeld. Het moet gaan om een misstand met een maatschappelijk belang, zoals het overtreden van een wettelijk voorschrift of gevaar voor de volksgezondheid, voor de veiligheid van personen of het milieu. Deze wet introduceert een nieuw fenomeen, te weten het Huis voor klokkenluiders. Dit Huis voor klokkenluiders is een zelfstandig bestuursorgaan (aanvankelijk zou het Huis voor Klokkenluiders worden ondergebracht bij de Nationale ombudsman). Aan dit Huis voor klokkenluiders zijn adviseurs en onderzoekers verbonden. Een werknemer krijgt bijvoorbeeld de mogelijkheid om bij het Huis voor klokkenluiders advies te vragen als hij of zij een misstand vermoedt die te maken heeft met het werk. Deze adviezen zijn gratis en worden gegeven door onafhankelijke adviseurs. Adviseurs van het Huis voor klokkenluiders mogen geen informatie geven aan de onderzoekers binnen hetzelfde Huis. Wat een werknemer bespreekt met een adviseur blijft geheim. Op die manier is de vertrouwelijkheid altijd gewaarborgd. Deze wet biedt ook de mogelijkheid om intern of extern een onderzoek te doen. Bij een intern onderzoek gaat het om een onderzoek dat door de organisatie waar mogelijk sprake is van een misstand, zelf wordt uitgevoerd. Een extern onderzoek wordt uitgevoerd door het Huis van klokkenluiders. De onderzoekers van het Huis voor klokkenluiders kunnen op grond van een melding een onderzoek instellen als er sprake is van een vermoeden van een misstand. Uitgangspunt is dat een werknemer die een misstand vermoedt eerst een interne melding doet bij de organisatie waarbinnen sprake kan zijn van de vermoedelijke misstand. De melding wordt gedaan aan een leidinggevende, een vertrouwenspersoon of een andere in een interne klachtenregeling aangewezen persoon. Als de werknemer vindt dat de organisatie niet binnen een redelijke termijn de misstand heeft aangepakt, dan kan de werknemer deze misstand melden bij het Huis voor klokkenluiders. En melding kan rechtstreeks bij het Huis voor klokkenluiders worden gedaan als de werknemer meent dat van hem of haar in redelijkheid niet gevraagd kan worden het vermoeden eerst intern bij de organisatie te melden. Tip: Een werkgever die in de regel ten minste 50 personen in dienst heeft, stelt een procedure vast voor het omgaan met het melden van het vermoeden van een misstand binnen de organisatie. Het is voor ondernemers nuttig om te toetsen of hun interne meldregeling voldoet aan de nieuwe regels in de Wet Huis voor klokkenluiders.
Dit artikel is geschreven door Arthur Sweens verbonden aan de vakgroep ondernemingsrecht. Voor meer informatie:
Knuwer advocaten Den Helder; 0223-660114
Knuwer advocaten Alkmaar; 072-5127117
